Afvoer en zuivering van afvalwater in Oosterwold verandert

Juridisch advies wijst uit dat gemeenten verantwoordelijk zijn voor afvoer en zuivering van afvalwater. Niet de bewoners zoals nu het geval is in Oosterwold. Daarom zal de gemeente zo snel mogelijk een riool aanleggen in Oosterwold; net als in de rest van Almere.

Disclaimer: antwoorden zijn onder voorbehoud van bestuurlijke besluitvorming.

Algemeen

Waarom zijn bewoners destijds zelf verantwoordelijk gemaakt voor zuivering van afvalwater?
Waarom legt de gemeente nu toch de kavelwegriolering aan?
Er was eerder al besloten om riool aan te leggen toch?
Gaat het waterschap de komende periode handhaven?

Aansluiten op (gemeentelijk) riool

Wat is de planning van de aanleg van het hoofdriool?
Wat is de planning van de aanleg van het kavelwegriool?
Waar moeten wij rekening mee houden als wij aansluiten op het riool?
Graag zien wij een tekening met de ontvangstputten zodat wij een riool kunnen realiseren.
Binnenkort beginnen wij met bouwen, is er de mogelijkheid om aan te sluiten op een riool?
Wij sluiten graag aan op het hoofdriool maar die is nog niet klaar. Wat kunnen wij in de tussentijd doen voor onze afvoer?
Ik woon in het gebied van een CBA, maar ik sluit liever aan op het riool van de gemeente. Is dit mogelijk en hoe kan ik dit doen?
Over 2/3 maanden ben ik klaar met bouwen, moet ik nog een IBA aanleggen of kan ik direct aansluiten op het riool?
Ik heb al een IBA besteld maar deze nog niet geplaatst. Wat moet ik doen?
Welke tijdelijke voorzieningen zijn in voorbereiding?
Moeten/kunnen wij als vereniging zelf het riool aanleggen?

Verrekening
Komt de gemeente ons tegemoet in de kosten voor het aansluiten en het aanleggen van het riool?
We hebben geïnvesteerd in een IBA. Welke opties hebben wij en komt de gemeente tegemoet in de kosten? Destijds hadden wij geen mogelijkheid om aan te sluiten op een riool.

Verantwoordelijkheid gemeente (wie doet wat)
Gaat de gemeente meer faciliteren en sturen rondom de riolering? En neemt de gemeente daarbij verantwoordelijkheid?
Is het een optie dat de gemeente de kavelwegen overneemt en het riool aanlegt?

IBA
Onze IBA voldeed vorig jaar nog wel, maar nu niet meer. We lezen dat de handhavende activiteiten van het waterschap worden opgeschort. Wat betekent dit voor onze IBA?
Is de vergunning voor een IBA eeuwigdurend of kan deze ingetrokken worden?
We hebben een vergunning aangevraagd voor een IBA, maar we worden geadviseerd om aan te sluiten op het riool. Hoe nu verder?
We hebben een vergunning gekregen voor een IBA, wat nu?

Algemeen

  1. Waarom zijn bewoners destijds zelf verantwoordelijk gemaakt voor zuivering van afvalwater?

Met de bijzondere ontwikkelwijze van Oosterwold zijn we als overheden en initiatiefnemers bewust onbekende terreinen opgegaan en hebben we geëxperimenteerd. Gaandeweg leren hoort bij organische gebiedsontwikkeling. Dat geldt ook voor afvalwater, daar laten we bewoners zelf of als collectief hun afvalwater zuiveren. Zo wordt het afvalwater conform een van de ambities uit de Structuurvisie uit 2013 zoveel mogelijk behandeld en hergebruikt in kringlopen binnen Oosterwold. “Oosterwold is duurzaam en zelfvoorzienend. Daarbij hoort dat het afvalwater zoveel mogelijk behandeld wordt en hergebruikt in kringlopen binnen Oosterwold. Initiatiefnemers gaan in Oosterwold hun eigen sanitatie organiseren, vermoedelijk niet op individuele maar op collectieve schaal. Uiteraard mag dit niet ten koste gaan van de volksgezondheid en het milieu: ieder systeem moet hieraan recht doen.” Uiteindelijk blijkt dit juridisch niet haalbaar. De wet Milieubeheer schrijft voor dat de gemeente verantwoordelijk is voor de zorgplicht over het afvalwater. Daarbij komt dat de verwachte technische innovaties zijn uitgebleven.

  1. Waarom legt de gemeente nu toch de kavelwegriolering aan?

De conclusie anno 2022 is dat de experimentele manier van afvoeren en zuiveren van afvalwater in Oosterwold leidt tot een onvoldoende invulling van de zorgplicht voor afvalwater. Dat concludeert het college van burgemeester en wethouders van Almere op basis van onafhankelijke juridische adviezen op 5 juli 2022. De bewoners van Oosterwold mogen niet zelf hun afvalwater zuiveren zoals nu gebeurt. Daarom moet de gemeente ervoor zorgen dat er zo snel mogelijk een riool wordt aangelegd tot de perceelgrens (kavel) van de bewoners; net als in de rest van Almere. Dit is dus inclusief het kavelwegriool. Dit geldt in het deelgebied 1A waar nu zo’n 1.250 woningen zijn opgeleverd én in deelgebied 1B en 2, de nog te ontwikkelen delen van Oosterwold. De huidige bewoners in deel 1A zullen moeten aansluiten zodra het gemeentelijke riool er ligt. Nieuwe initiatiefnemers kunnen niet meer kiezen voor een collectief systeem voor de behandeling van hun afvalwater (CBA) of het zelf plaatsen van een individueel systeem (IBA). Vanaf 7 juli 2022 geldt een verplichte aansluiting op het (gemeentelijk) riool.

  1. Er was eerder al besloten om riool aan te leggen toch?

Het besluit in december 2021 was dat de gemeente het hoofdriool zou aanleggen. Uitgangspunt was dat de bewoners zelf het kavelwegriool zouden aanleggen tot aan de ontvangstput op de polderweg. Nu zal ook het kavelwegriool door de gemeente worden aangelegd, tot aan de perceelgrens. De aansluiting van je huis op je eigen kavel naar het kavelwegriool zal je zelf moeten (laten) aanleggen. In de komende maanden maken we een plan hoe dit technisch, financieel en qua uitvoering moet. Dat is ingewikkeld omdat er veel maatwerk bij komt kijken, vooral in het bestaande gebied 1A.

  1. Gaat het waterschap de komende periode handhaven?

De nulmetingen om te bepalen of je IBA voldoende werkt, stellen we voorlopig uit. Het lijkt logisch om ook een pas op de plaats te maken met toezicht en handhaving. Maar dat besluit is aan het bestuur van het waterschap. Het waterschap verleent in ieder geval geen toestemmingen meer voor het zelf zuiveren van het afvalwater en het lozen in oppervlaktewater.

Aansluiten op (gemeentelijk) riool

  1. Wat is de planning van de aanleg van het hoofdriool?

Het hoofdriool ligt er volgens planning gelijk met de reconstructie van de polderwegen binnen 2 jaar.

  1. Wat is de planning van de aanleg van het kavelwegriool?

We schatten dat het zeker nog 3 tot 4 jaar duurt voordat in alle kavelwegen van het bestaande deel 1A riolering ligt. De precieze oplevering hangt af van de ingewikkelde situatie waarbij we riolering in een bewoonde woonwijk aanleggen en de beschikbaarheid van personeel en aannemers. Langs de nieuwe kavelwegen liggen de riolen er naar verwachting binnen 2 jaar, gelijk met de reconstructie van de polderwegen.

  1. Waar moeten wij rekening mee houden als wij aansluiten op het riool?

De gemeente is verantwoordelijk voor de aanleg van het kavelwegriool tot de erfgrens van de particuliere kavels. De aanleg van riool op je eigen kavel, zal bij jou komen te liggen als bewoner. Zie de afbeelding hieronder voor een weergave van de riolering vanaf jouw huis tot aan het hoofdriool in de polderweg.

Aanleg riolering Oosterwold
A. Van huis naar kavelgrens
Aanleg door bewoners/initiatiefnemers
Pers- of vrijvervalriool vanuit je huis rechtstreeks – of samen met je buren via de doorwaadbare zone – naar de ontvangstput in de smalle berm van de kavelweg
B. Kavelwegriool
Aanleg door gemeente
Ontvangstputten en vacuümriool
C. Hoofdriool in polderweg
Aanleg door gemeente
Vacuümriool en persriool met gemalen (vacuüm + pers)

  1. Graag zien wij een tekening met de ontvangstputten zodat wij een riool kunnen realiseren.

 De kaarten met de precieze locaties van de ontvangstputten moeten nog getekend worden, omdat de exacte locaties van de putten nog niet bepaald zijn.

  1. Binnenkort beginnen wij met bouwen, is er de mogelijkheid om aan te sluiten op een riool?

Je kunt (op termijn) aansluiten op het riool. We geven graag een zo specifiek mogelijk antwoord op je vraag, stel die daarom via afvalwateroosterwold@almere.nl. Stuur een tekening mee met de locatie en de plattegrond van je kavel. Ook als je al een samenwerking hebt met bijvoorbeeld de buren, kan je dit doorgeven in je mail. Ook in andere nieuwbouwwijken gebeurt het dat het riool er nog niet is terwijl er wel mensen wonen. Dan kun je alvast je rioolbuis naar de weg aanleggen en aansluiten op een tijdelijke voorziening. Dat gebeurt straks ook in Oosterwold. De gemeente maakt een maatwerkoplossing met de garantie dat de gemeente voor de tijdelijke afvoer van je afvalwater zorgt.

  1. Wij sluiten graag aan op het hoofdriool maar die is nog niet klaar. Wat kunnen wij in de tussentijd doen voor onze afvoer?

Leg alvast je rioolbuis naar de kavelweg aan en sluit aan op een tijdelijke voorziening. De aanvraag voor aansluiting en de mogelijkheid van een tijdelijke voorziening kun je als nieuwe bewoner of initiatiefnemer melden bij de gebiedsorganisatie afvalwateroosterwold@almere.nl. Wij maken dan een maatwerkoplossing met de garantie dat wij voor de tijdelijke afvoer van je afvalwater zorgen.

  1. Ik woon in het gebied van een CBA, maar ik sluit liever aan op het riool van de gemeente. Is dit mogelijk en hoe kan ik dit doen?

Wij onderzoeken of de collectieve rioolstelsels kunnen worden aangesloten op het hoofdriool. Op termijn kan je altijd aansluiten op het riool van de gemeente. Voor een passende tijdelijke oplossing kan je mailen naar afvalwateroosterwold@almere.nl. Dan bekijken we samen wat er mogelijk is.

  1. Willen wij nog een kans hebben op een rioolaansluiting, dan moeten we uiterlijk in aug/sept van dit jaar al een besluit hebben genomen en offertes hebben aangevraagd. Hoe moeten wij hier nu mee omgaan?

De gemeente gaat het kavelwegriool aanleggen.

  1. Over 2/3 maanden ben ik klaar met bouwen, moet ik nog een IBA aanleggen of kan ik direct aansluiten op het riool?

Het college kiest voor aansluiting op het riool. Met de kennis van nu had je nooit een lozingsbesluit van het waterschap gekregen. Daarom biedt de gemeente nu een alternatief aan. Wanneer je vlak voor opleveren zit, leg alvast je rioolbuis naar de kavelweg aan en maak gebruik van een tijdelijke voorziening. Neem contact met ons op via afvalwateroosterwold@almere.nl. Voeg je initiatiefnummer en locatie op tekening alvast toe. We nemen dan contact op en bieden je een maatwerkoplossing aan.

  1. Ik heb al een IBA besteld maar deze nog niet geplaatst. Wat moet ik doen?

Als je net een IBA hebt besteld, vragen we je om met je leverancier te bespreken deze bestelling te annuleren. Als annuleren niet kan, neem dan contact met ons op via afvalwateroosterwold@almere.nl.

  1. Welke tijdelijke voorzieningen zijn in voorbereiding?

 Als het hoofdriool er al ligt, zoals bij de Hippias van Elisweg, dan worden putten en leidingen (vrijverval) gebruikt voor opslag. Indien meer opslag nodig is gebruiken we bestaande septictanks of voorbezinkputten (o.a. bestaande IBA’s/CBA’s). Op strategische locaties komen opslagcontainers/mestzakken. Deze worden periodiek geleegd en afgevoerd naar een lokale zuivering (op velden E en F), het gemaal Vogelhorst, een toekomstige lokale zuivering (pilot) of naar de AWZI in Almere Buiten.

  1. Moeten/kunnen wij als vereniging zelf het riool aanleggen?

Leg in ieder geval niet zelf het kavelwegriool aan. Dat doet de gemeente. Dit zal voor elke kavelweg maatwerk zijn in overleg én samenspraak met de kavelwegvereniging en/of jou als bewoner. De aanleg van riool op je eigen kavel naar ontvangstput in de smalle berm van de kavelweg komt bij jou komen te liggen als bewoner. Neem contact op via afvalwateroosterwold@almere.nl. Dan bekijken we op maat naar de situatie en een (eventueel) tijdelijke oplossing als het kavelwegriool nog niet op korte termijn gerealiseerd wordt.

Verrekening

  1. Komt de gemeente ons tegemoet in de kosten voor het aansluiten en het aanleggen van het riool?

De komende maanden bepaalt de gemeenteraad hoe zij haar zorgplicht voor het afvalwater in Oosterwold precies gaat invullen. Samen met de provincie en het waterschap maken we een Plan van aanpak. De gemeenteraad zal hierover dit najaar een besluit nemen. Net als over de aanleg, financiering, beheer en onderhoud van de riolering in Almere Oosterwold.

  1. We hebben geïnvesteerd in een IBA. Welke opties hebben wij en komt de gemeente tegemoet in de kosten? Destijds hadden wij geen mogelijkheid om aan te sluiten op een riool.

De gemeente maakt samen met de provincie en het waterschap een Plan van aanpak hoe we in de periode totdat iedereen is aangesloten op het riool omgaan met de afvalwaterlozingen uit de huidige IBA’s en CBA’s. We weten wel zeker dat je je IBA of CBA sneller moet uitschakelen dan gedacht. Je installatie zal dan nog niet afgeschreven zijn. We gaan dit nog verder uitwerken, waarbij we ook kijken en rekening houden met gedane investeringen, de grondprijs en andere verplichtingen die je hebt als bewoner van Oosterwold. De gemeenteraad zal hierover dit najaar een besluit nemen. Net als over de aanleg, financiering, beheer en onderhoud van de riolering in Almere Oosterwold.

Verantwoordelijkheid gemeente (wie doet wat)

  1. Gaat de gemeente meer faciliteren en sturen rondom de riolering? En neemt de gemeente daarbij verantwoordelijkheid?

Ja, de gemeente heeft vanuit haar zorgplicht een verantwoordelijkheid voor de riolering tot aan jouw perceelgrens. De komende maanden bepaalt de gemeente hoe zij haar zorgplicht voor het afvalwater in Oosterwold precies gaat invullen. Daar maakt de gemeente samen met het waterschap en de provincie een plan van aanpak voor op basis waarvan de gemeenteraad dit najaar een besluit kan nemen over de aanleg, financiering, beheer en onderhoud van de riolering in Oosterwold.

  1. Is het een optie dat de gemeente de kavelwegen overneemt en het riool aanlegt?

De gemeente legt in de smalle berm langs de kavelweg riool aan. Daarvoor hoeft de kavelweg niet per se overgenomen te worden. Het vestigen van een opstalrecht is voldoende.

IBA

  1. Onze IBA voldeed vorig jaar nog wel, maar nu niet meer. We lezen dat de handhavende activiteiten van het waterschap worden opgeschort. Wat betekent dit voor onze IBA?

Voor bewoners verandert er op dit moment nog niet zoveel. We vragen om je afvalwater te zuiveren zoals je al doet. De nulmetingen om te bepalen of je IBA voldoende werkt, stellen we voorlopig uit. Het lijkt logisch om ook een pas op de plaats te maken met toezicht en handhaving. Maar dat besluit is aan het bestuur van het waterschap. Het waterschap verleent in ieder geval geen toestemmingen meer voor het zelf zuiveren van het afvalwater en het lozen in oppervlaktewater. Verder maken we afspraken met het waterschap en de provincie hoe we in de periode totdat iedereen is aangesloten op het riool omgaan met de afvalwaterlozingen uit de huidige IBA’s en CBA’s. Nadere informatie volgt dus nog.

  1. Is de vergunning voor een IBA eeuwigdurend of kan deze ingetrokken worden?

Je beschikt over een lozingsbesluit, geen vergunning. Het lozingsbesluit is niet eeuwigdurend. Als het riool er ligt, heb je geen keuze meer. Je moet aansluiten. Vanaf dat moment mag je geen afvalwater meer lozen vanuit je IBA/CBA, maar gebruik je het gemeentelijk riool hiervoor. Dat is wettelijk zo geregeld. We schatten dat het zeker nog 3 tot 4 jaar duurt voordat in alle kavelwegen van het bestaande deel 1A riolering ligt.

  1. We hebben een vergunning aangevraagd voor een IBA, maar we worden geadviseerd om aan te sluiten op het riool. Hoe nu verder?

Vanaf 7 juli 2022 verleent het waterschap geen toestemmingen meer voor het zelf zuiveren van het afvalwater en het lozen in oppervlaktewater. Stel je vragen over je mogelijkheden via afvalwateroosterwold@almere.nl. Lever je initiatiefnummer en locatietekening en wij nemen contact met je op.

  1. We hebben een vergunning gekregen voor een IBA, wat nu?

Als je een lozingsbesluit hebt dan mag je de IBA plaatsen. Doe dit echter niet. Met de kennis van nu had je nooit een lozingsbesluit van het waterschap gekregen. Daarom biedt Team Oosterwold nu een alternatief aan. Wanneer je vlak voor opleveren zit, leg alvast je rioolbuis naar de kavelweg aan en maak gebruik van een tijdelijke voorziening. Neem contact met ons op via afvalwateroosterwold@almere.nl. Voeg je initiatiefnummer en locatie op tekening alvast toe. We nemen dan contact op en bieden je een maatwerkoplossing aan.