Op bezoek bij ons op stadsboerderij Vliervelden, vroeg gebiedsregisseur Fike van der Burght ons te vertellen hoe wij Oekraïense vluchtelingen als buren kregen op ons erf. Hier omzomen struiken een in het midden gelegen grasweide, onze “Meent”. Deze vormt met vijver, kruidentuin en rondweg de gemeenschappelijke tuin. Rondom deze tuin liggen zes vrij staande huizen en het wooncomplex “Poortgebouw” met eenentwintig appartementen, met daaraan vast een doorgangspoort. Daarnaast ligt de biologische supermarkt met eetcafé en terras.”

Komst Oekraïense gasten als bonus op organisch samenleven op Vliervelden

Wij beleven de komst van onze Oekraïense buren met dezelfde verrassende vanzelfsprekendheid als onze eigen vestiging hier, zo’n twee jaar geleden. Immers, onafhankelijk van elkaar kochten we een appartement in het Poortgebouw. De biodynamische boeren Tom en Tineke bouwden het Poortgebouw bij hun koeienpotstal op de hoek van de Goethelaan en de Goudplevierweg. Wij ontdekten dat we door die koop niet zomaar een groep vormen die duurzaam en bewust buiten wil wonen. Bij aanvang was niemand op zoek naar een collectieve woonvorm. Toch kwam die aaneengesmeed door de vereniging van eigenaren vanzelf tot stand. Het bleek dat we wonderlijk veel verlangens, gedachten en genoegens samen koesteren. Ook hebben we plezier in hoe we elkaar aanvullen in vaardigheden en talenten. Dit delen we met de huiseigenaren van de vrije kavels. Die bouwden in de pioniersfase van hun vestiging al een stevig nabuurschap op. Op hun fundament groeide hier organisch de kracht van onze “dorps” gemeenschap. We nemen deel aan vrijwillig maandelijkse onderhoud van de binnentuin. Dit vloeit soms uit tot spontane borrels en etentjes. Extra makkelijk gemaakt door de heerlijke ingrediënten uit de Odinwinkel en de groentetuin van buren Reg en Dianne Waleson. En vaak versierd met kruiden van de Meent en kleur uit de bloemenpluktuin van Reg en Dianne.

Oekraïners, met agrarische achtergrond

Al direct in februari hadden Tom en Tineke het idee om Oekraïners, liefst met een agrarische achtergrond, uit te nodigen naar Vliervelden te komen. Want op een nog onbebouwde kavel zou best een tijdelijke woning passen. Dit idee schoot snel wortel. Voortvarend verdeelden de pioniers aan de Meent de belangrijkste organisatorische en formele taken onder elkaar. Voortkomend uit ieders kennis, talent en sociale gedrevenheid. Dat vuur sloeg vanzelf over naar de bewoners van het Poortgebouw toen crowdfunding aan de orde kwam. Daarmee werd een groter donateursnetwerk aangesproken. De kickstart leverde al gauw een mooi fonds op als basis voor de kosten en ter overbrugging totdat de gemeente het zou regelen.

Roos Saat, de dochter van Tom en Tineke en haar vriend Armando, wilden de organisatie op zich nemen. Met hun jeugdig elan, originaliteit en totale inzet ontwikkelden zij zich gaandeweg, onder niet aflatende bezieling van de pioniers. Voor ons als bewoners voelde dit project als iets waar we op Vliervelden vanuit onze natuur in willen geloven. Het past helemaal in ons patroon van samenwerken om dingen die niet perfect zijn, toch die kant op te duwen. Tom toverde uit zijn Oosterwoldse achterban drie noodonderkomens, een portocabin en twee stacaravans. Eerder boden ze elders in Oosterwold tijdelijk onderdak aan particuliere bouwers. Ze kunnen nu vóór ze afgeschreven zijn, nog even als noodwoning dienen. Iedere dag genieten we van ons comfortabele nieuwe huis. Daarom moesten we wel even slikken over het contrast. Maar we zijn begaan met de vluchtelingen uit Oekraïne en zijn gaan poetsen, sauzen en repareren. Gordijnen zijn genaaid, de tuin aangelegd en alle mogelijke hand- en spandiensten zijn als vanzelfsprekend verleend. Tom en een hem bekende aannemer zorgden voor de nutsvoorzieningen. Sommige noeste helpers duizelde het na dagenlang fanatiek in de weer te zijn geweest. Zij verdienen lof, want ze hielden vol.

Spullen voor de inrichting kwamen overal vandaan. Zo maakten we drie basishuishoudens in een mum van tijd gezellig compleet. Al die gezamenlijke acties brengen een warme band tot stand. Samen oplossingen bedenken en neerploffen met koffie en eigen baksels. Soms wat treurig lachen over alles dat we net bij onze verhuizingen naar de kringloop hebben gebracht. Ook het delen van herinneringen over onze studententijd en in een enkel geval aan zelf beleefde naoorlogse woningnood, versterkten onderling begrip en steun. Samen de laatste dingen schoonmaken, bedden opmaken en de puntjes op de ‘i’ zetten.

Alles achterlaten
Twee keer kwamen instanties voor Oekraïense vluchtelingen met gegadigden die op het laatste moment door omstandigheden jammer genoeg afhaakten. Gelukkig kwam daarna bericht dat drie paar ouders, met hun vijf zoontjes tussen de 4 en 12 jaar, halsoverkop naar ons onderweg waren. Drie gezinnen uit Melitopol, een technologiestad. Melitopol ligt in een gebied met kersenteelt, in de graanschuur van Oekraïne aan de poort van de Krim. De families moesten onder (doods)bedreiging van Russische bezetters, alles achter laten. Oma’s, opa’s, poes, hond en lievelingsspullen zoals speelgoed. Wel konden ze in eigen auto’s komen, wat hier handig is.

Smoelenboek

Ondertussen werd op Vliervelden soep gekookt en voor proviand gezorgd. Een smoelenboek voor directe hulp van bewoners, in elkaar geflanst en gezocht naar digitale vertaalmogelijkheden om te communiceren. Twee van de mannen en de 12-jarige jongen spreken wat Engels. En zo gebeurde het op de eerste dag dat ze hier waren, dat één van ons aanklopte bij de portocabin, met voetballen en badminton rackets, gescoord bij de nieuwe Action op de hoek. Een jochie van 9 kwam naar de deur “Hello! My name is Wolle”, “Hello! Wolle”,“Hello! Lady how are you?” Zijn vader vulde aan: “de koeien!”(dyakooyo, dank u!) en daarmee is een vriendschap bezegeld die voortduurt. Precies zoals bij de eerste ontmoetingen van ons als Vliervelders. Toen zorgde ons buuffie van Amerikaanse komaf, voor zelf gebakken koekjes in haar grote rode trommel. Hiermee gaf ze een gevoel van geborgenheid, steun en goede wil. De jongens vermaken zich nu met Lego van kleinkinderen van één van de bewoonsters. Zij herstelt hun kleren en naait zomen in de broeken. De pioniers zijn meer dan betrokken begeleiders bij de integratie, zoals bij zwemlessen. Trots op de inmiddels gehaalde diploma’s en een veelbelovende aanvulling op het Almeers junior waterpoloteam. Laten we hopen dat zij die hen zo missen in het thuisland, troost vinden in hun enthousiaste aanpak van kansen hier.

Leergierig

Onze Meent blijkt precies het goede circuit voor de jongens om hard overheen te racen op fiets, driewieler of step. Na een week fanatiek voortjagen zijn er wel wat trauma’s uitgetrapt. Wij genieten nu van toegewijd opgevoede jongens, die met elkaar en hun ouders spelen in het groen, dol als ze zijn op dieren en planten. En van ouders die ons duidelijk maken dat ze gewetensvol hierheen zijn gekomen en hopen snel weer terug te kunnen gaan. Inmiddels gaan de kinderen naar school. De mannen hebben werk en ze helpen allemaal hard mee bij het onderhoud van onze Meent. Hun voorkeur om eerst Engels te leren zal bij deze leergierige groep wel wegebben, want we horen ze steeds “doei en bedankt!” roepen. De jonge tiener die op Vliervelden jaren het rijk alleen had, deelt ridderlijk zijn geinige jongensspullen en zijn rolmodel vol geheimen van stoere bink, vindt zo te zien gretig aftrek.

Bloemenpracht

De hulpvaardige naaister onder ons nam één van de Oekraïense echtparen mee naar de Floriade. Ze bezochten het benefietconcert van het Oekraïense “Liatoshynsky Classical Music Ensemble”. Een symfonie orkest en koor uit Kiev. Ze zag de stress van hun gezichten afvallen toen ze te midden van alle bloemenpracht, de planten met naam benoemden en er onbevangen van genoten. Toeval wil, dat juist zij hier op Vliervelden uitkijken op de schitterende bloemenpluktuin van Dianne.

Wij zijn blij met onze Oekraïense gasten. Zij brengen ons bij elkaar en motiveren ons hulp in te schakelen. Al was het maar om de kinderen uit ons netwerk te laten voelen hoe fijn het is als hun speelgoed met groot gejuich wordt ontvangen door “onze” jongens. Die schrijven met tekeningen versierde dankbrieven aan de gevers, en hun gezellige gegiechel als ze samenspelen, verwarmt ons.

De Vliervelders

Verbinding Oekraieners smal