Binnen Oosterwold deelgebied 1 is een reservering opgenomen voor de Stichtse lijn, een openbaar vervoer verbinding tussen Almere en Utrecht. De relatief smalle strook van 30 meter breed en circa 5,5 km lang, ligt er nu nog kaal en verlaten bij. Het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) is eigenaar van deze gronden en heeft ERF gevraagd om een plan te bedenken voor de tijdelijke invulling en het beheer van de Stichtse lijn. Een invulling die ook van meerwaarde is voor het gebied Oosterwold en de bewoners. Op woensdag 6 april 2022 organiseerden we samen met de betrokken partijen een bijeenkomst over de herinrichting van de Stichtse lijn.

Landbouwbedrijf ERF gaat de gronden van de Stichtse lijn in samenwerking met stichting Hemus beheren en exploiteren. ERF is een partij met veel ervaring in biologische landbouw. Tijdens de bijeenkomst presenteerden ze de herinrichting van de Stichtse lijn.

Kenmerkend voor de plannen is de combinatie tussen fruit- en notenteelt, strokenteelt van biologische landbouw en gras- en bloemenstroken. Bij strokenteelt worden in verschillende stroken diverse gewassen naast elkaar verbouwd. ERF heeft hier in de omgeving van Oosterwold al ervaring mee. Deze wijze van telen leidt tot minder ziektes en sneller herstel van de gewassen. De combinatie met agroforestry kan positief uitwerken op de weerbaarheid van de gewassen, de vruchtbaarheid van de bodem en op de biodiversiteit. Ook zorgt het voor een aantrekkelijker landschap. De gras- en bloemenstroken vervullen meerdere functies. De bloemenstroken verhogen de biodiversiteit voor zowel de gewassen en bomen van de Stichtse lijn als voor heel Oosterwold. De grasstroken dienen als werkstroken bij het snoeien van bomen en het oogsten. Er zijn twee stroken, in de presentatie genoemd als ‘traject 3 en 4’, waar de landbouwvoertuigen van ERF niet gemakkelijk gebruikt kunnen worden. ERF wil nagaan of bewoners rond deze trajecten een rol kunnen oppakken in het mee uitvoeren van teelactiviteiten.

De circa 70 bewoners reageren over het algemeen positief op de plannen. Agroforestry en strokenteelt op biologische wijze past goed in het gebied. Uiteraard hadden sommige bewoners vragen en maakten zich zorgen over gebruik van zware machines, wel of geen aanleg van een sloot en de doorwaadbaarheid. Belangrijke boodschap aan ERF is om goed en tijdig te communiceren. ERF en Hemus hechten aan een goede relatie met het gebied en onderschrijven het belang van tijdige en duidelijke communicatie.

 

Input vanuit de bewoners

Tijdens de avond werd in deelsessies de betrokkenheid van de bewoners geïnventariseerd. Hieronder een korte samenvatting:
  • Bewoners willen graag op de hoogte worden gehouden van de werkzaamheden die op de Stichtse Lijn worden uitgevoerd. Dus meer vanuit praktisch oogpunt, wat gebeurt daar en wanneer?
    • Wijze waarop: updates in de nieuwsbrief, vaste plek op maakoosterwold.nl, online agenda met werkzaamheden.
  • Er is interesse in de wijze van telen, wens tot meer kennis over strokenteelt en agroforestry, maar ook het effect op biodiversiteit.
    • Wijze waarop: excursie en rondleiding, workshop en masterclass, cursusdag, meewerkdag, via MaakOosterwold.nl (Q&A) en nieuwsbrief.
  • Het is belangrijk om wederzijds kennis te delen.
    • Wijze waarop: daar ruimte voor bieden tijdens excursies en mogelijke samenwerking met initiatieven die er al zijn als Velt/Oogsterwold/CSO.
  • Bewoners hebben zeker interesse in het kopen van producten van de Stichtse lijn. Belangrijk is dat er geen pesticiden worden gebruikt (dit gaat ook niet gebeuren, het betreft biologische landbouw). Producten mogen niet te duur zijn. Men denkt aan zelf oogsten of plukken en dan afrekenen, een groentetas Stichtse lijn of kopen via lokale winkel als Odin, Lidl of boerenweekmarkt Almere Buiten. Als bewoners mogen meedenken met wat er geteeld wordt, dan is er meer animo om ook af te nemen, zeker als afgestemd wordt met wat men al zelf teelt op de huiskavels.
  • Een deel van de bewoners geeft aan geen actieve rol te willen in het meedenken met gewaskeuze of het mee uitvoeren van teelactiviteiten. Een aantal mensen geeft aan misschien in later stadium iets te willen doen. Maar er waren ook mensen die het leuk vinden om mee te denken en werken. Bewoners vroegen om het meedenken te organiseren via de kavelwegvereniging, gebiedsorganisatie of via Platform Oosterwold. Ook werden ERF en Hemus uitgenodigd op de koffie.
Overige opmerkingen en wensen:
  • Zorg voor doorwaadbare zones en ruimte om te wandelen (met hond), denk aan de dieren en goede communicatie met het gebied. Een tip is om te kijken of de oogst bewaard kan worden bij een particulier of bedrijf in het gebied.

Planning werkzaamheden

Voor de teelt, is het belangrijk om eerst de bodem te herstellen. ERF zaait daarom eerst op de stroken (bloeiende) groenbemesters in en gras op de strook waar in het najaar de bomen worden geplant. ERF verwacht niet dat ze al dit seizoen alle grond kan betelen met gewassen, maar op een aantal stroken kunnen ze beginnen met enkele late gewassen.

 

Acties

– Spreek af met bewonerscollectief rondom trajecten 3 en 4
– Maak nader kennis met o.a. Coöperatie Stadslandbouw Oosterwold

– Maak een plan voor: samen bouwplan voor stroken opstellen, organiseren lokale afzet, kennisuitwisseling en andere zaken die naar voren komen uit de gesprekken.

 

Contact

Voor vragen over de landbouwwerkzaamheden in het gebied: Roy Michielsen van ERF BV via roy@erfbv.nl.

Voor vragen over participatie en kennisuitwisseling: Rosem arie Slobbe van Hemus via rosemarie.slobbe@hemus.nu.