De afgelopen weken zijn er verschillende werkgroepen afvalwater gestart. Inmiddels is er flinke voortgang geboekt, zo vertelt Sander Berkhout van de gebiedsorganisatie en projectleider van het dossier (afval)water.
Hoe zit het ook al weer?
Oosterwold fase 1 (Almere) is in gebied 1A en 1B opgedeeld. In gebied 1B (waar nog niet is ontwikkeld en uitgegeven) wordt het straks verplicht om via een aan te leggen kavelwegriool aan te sluiten op het transportriool van de gemeente in de polderwegen. In gebied 1A is er geen verplichting om aan te sluiten op het riool. Waar je wel voor moet gaan zorgen is dat je eigen IBA (IBA staat voor Individuele Behandeling Afvalwater) of jullie collectieve behandeling van afvalwater (wij noemen dat inmiddels al “CBA”) binnen twee jaar na de zogenaamde ‘nulmeting’ voldoet aan de bij je vergunning afgegeven lozingsnorm IBA 3b. Het waterschap start de nulmeting hiervoor vanaf het tweede kwartaal 2021 bij alle IBA’s die meer dan een half jaar in werking zijn. Voldoet de IBA niet aan die lozingsnorm IBA 3b dan ga je op zoek naar mogelijke alternatieve oplossingen. Je blijft zelf verantwoordelijk voor het zuiveren van je afvalwater. Dit sluit aan bij de huidige uitgangspunten en regelgeving in gebied 1A. Het aantal alternatieven wordt wel uitgebreid.
Themawerkgroepen
Sander: “We zijn ons bewust van de urgentie en behoefte aan meer informatie en keuzemogelijkheden bij initiatiefnemers in gebied 1A. Daarom zijn we (gebiedsorganisatie, gemeente, waterschap, provincie) samen met het Platform Oosterwold, bewoners/initiatiefnemers, leveranciers, WaterLab Flevoland en allerlei deskundigen verschillende themawerkgroepen gestart”.
- Bij de werkgroep op 12 februari 2021 hebben we veel ideeën opgehaald voor alternatieve zuiveringsmethoden, voor het aanleggen van een kavel(weg)riool en mogelijke tijdelijke voorzieningen.
- Vervolgens hebben we 19 februari 2021 gesproken over de monitoring van zowel de IBA’s als de kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater.
- Op 26 februari 2021 zijn er mogelijkheden – zowel technisch als procedureel – in kaart gebracht waarmee je je IBA of CBA daadwerkelijk kan verbeteren.
Alternatieve zuiveringsmethoden
‘Welke alternatieven heb je, als je je IBA niet voldoende functionerend krijgt zodat deze aan de lozingsnorm voldoet en je wilt of kan niet op het riool aansluiten?’ Aan de hand van deze vraag zijn de eerste alternatieven geïnventariseerd. Opvallend is dat je veel genoemde alternatieven ook kunt gebruiken ter verbetering van diezelfde IBA of CBA. De opgehaalde ideeën werken we verder uit zodat we deze bijvoorbeeld in het Handboek kunnen opnemen. Ook gaan we van de verschillende alternatieven een kostenplaatje maken zodat je goede overwegingen kunt maken. We vergelijken de alternatieven bijvoorbeeld met het aanleggen van een kavel(weg)riool en te zijner tijd aansluiten op het transportriool. Enkele alternatieven zijn:
- Je IBA of CBA verbeteren op specifieke punten voortkomend uit de nulmeting en eventueel aanvullende monitoring info.
- Renovatie, dus opnieuw aanleggen of uitbreiden van je huidige IBA.
- Individuele systemen kun je koppelen tot een collectief systeem.
- Afvalwater mengen na de zuivering. Het effluent kun je bijvoorbeeld wegpompen. Hierbij verzamel je het gezuiverde afvalwater en voert het dan af naar een collectief nazuiveringssysteem een vaart, of zelf via het transportriool naar een centraal of decentraal zuiveringssysteem.
Kavel(weg)riool
Als je kiest voor het te zijner tijd aansluiten op het transportriool in de dichtstbijzijnde polderweg moet je wel weten hoe je van jouw huisaansluiting via een (kavelweg)riool bij het transportriool kunt komen. Uitgangspunt is niet hoe je sec een riool moet aanleggen, maar hoe het zou kunnen. Ook hiervoor zijn allerlei puzzelstukjes geïnventariseerd. Enkele onderwerpen en suggesties die zijn besproken en opgehaald:
- Aansluitvoorwaarden transportriool (ontvangstput).
- Gebruik de 1,5 m1 nutsstrook en doorwaadbare zones.
- Maak gebruik van kennis en kunde van leveranciers van collectieve systemen.
- Betrek al of niet de kavelwegvereniging hierbij.
Deze onderwerpen en suggesties zijn besproken voor de verschillende uitgangssituaties; voor nieuwe initiatiefnemers die nog geen IBA hebben aangeschaft, voor initiatiefnemers met een (al of niet) nog aan te leggen kavelweg en voor initiatieven in de bestaande bewoonde situatie. We werken de mogelijkheden uit en laten deze door bureau RHDHV toetsen op technische haalbaarheid. Daarna maken we ook een eerste kosteninschatting.
Tijdelijke oplossingen bedenken
Stel dat een initiatiefnemer toch wil aansluiten op het transportriool maar dat is nog niet mogelijk. Dan moet je deze periode overbruggen. Je moet er zelf voor zorgen dat je je afvalwater dus tijdelijk op een andere manier zuivert. Deze werkgroep inventariseert de tijdelijke oplossingen en beoordeelt deze op haalbaarheid.
- Je zou bijvoorbeeld (samen met buren) tijdelijk een (mobiele) IBA kunnen leasen bij een leverancier, of gebruik kunnen maken van een collectieve IBA in de buurt.
- We bekijken leaseconstructies.
- Septic tanks (opvang putten) en dan periodiek afvoeren kan vrij duur zijn en is niet duurzaam qua transport.
Al deze ideeën kunnen initiatiefnemers helpen om zelf een keuze te maken die het best past bij hun situatie.
Monitoren
Monitoren is bedoeld om informatie te verschaffen waarmee je de werking van de IBA kunt verbeteren of duurzaam werkend te krijgen. Het waterschap houdt de nulmeting in het tweede kwartaal 2021 en volgt de wettelijke procedure: een monster effluent nemen, deze in een lab analyseren en de uitslag communiceren. Initiatiefnemers ontvangen een verklaring waarin de ingangsdatum van de tweejaar verbeterperiode is vastgesteld. De werkgroepleden hebben ook voorstellen gedaan ter verbetering van de meetmethode en vervolgmetingen.
Ook wordt in deze werkgroep het monitoren van de grond- en oppervlaktewaterkwaliteit besproken.
Verbeteren IBA’s en CBA’s
Deze werkgroep verzamelt de meest kansrijke opties – zowel technisch als procedureel – om afvalwater te zuiveren waarmee je de werking van je IBA kunt verbeteren. Veel geïnventariseerde alternatieve oplossingen lenen zich hier overigens ook goed voor.
Delen van informatie en bijeenkomsten: werk in uitvoering
Wat leveren de werkgroepen afvalwater op?
- Handreikingen/routeboeken in het Handboek Oosterwold (bibliotheek).
- Antwoorden op vele vragen.
- Basis voor kostenvergelijkingen en wie betaalt wat op korte en lange termijn.
- Gereedschapskist voor de IBA-coach en uiteraard voor initiatiefnemers/buren/kavelwegverenigingen.
- Kennis voor initiatiefnemers en hun leverancier om maatwerkoplossingen en keuzes te kunnen maken.
Alles wat we ophalen is of komt meer uitgewerkt en met inschatting van haalbaarheid binnenkort ter beschikking voor iedereen op www.platformoosterwold.nl/actieve werkgroepen. Wat we nu verzamelen zal groeien en wordt verder uitgewerkt. De opbrengst van de werkgroepen afvalwater gaan we uiteraard ook delen met alle Oosterwolders, onder andere via online bijeenkomsten. De oplossingen en alternatieven zullen maatwerk zijn per gebied/veld/doelgebied, of per leverancier verschillend. We zijn nog in overleg hoe we deze bijeenkomsten vormgeven. Verder houden we je ook tussentijds op de hoogte via deze nieuwsbrief en andere bekende communicatiemiddelen. Ten aanzien van het gebruik van de IBA en ook wat je “er in stopt” bereiden we een anonieme enquête voor.
Ben je geïnteresseerd en wil je deelnemen in een van de werkgroepen afvalwater? Dan kun je je hiervoor aanmelden via het Platform Oosterwold: info@platformoosterwold.nl.
Zie voor meer informatie ook onze website ‘Water en Oosterwold’.
